Lastigheid van het leven

Afgelopen zondag was ik nog even aan het zappen in bed toen ik stuitte op een gesprek met de Vlaamse psychiater Dirk de Wachter. Hij had het over de lastigheid van het leven en ik bleef hangen.

Lastigheid van het leven, betoogde hij, is er af en toe. Dat is niet te vermijden. Maar als we dan samenzijn met een geliefde, dan is het ook mooi. De mooiste liefdevolheid tussen mensen toont zich in lastige dagen, zo zei hij. Hij stelde ook dat liefde en verbondenheid juist bij tegenslag en tekort ontstaan, en zet vraagtekens bij dat alles tegenwoordig maar leuk moet zijn.

En dat raakte me en zette me aan het denken. Want het is zo waar, daar ben ik wel achter gekomen de afgelopen tijd. Thuis, met Hans en de jongens, maar ook direct daarbuiten, de kring met mensen dichtbij ons, waar we lief en leed mee delen. En eerder was dat vooral lief, gewoon omdat er niet veel leed was, niet bij ons en niet bij de kring om ons heen. Maar toen dat leed wel kwam, was die kring er ook. Onvoorwaardelijk. En met name dat fenomeen maakt de afgelopen twee, drie jaar tot een periode die ik niet had willen missen. En ik zal voor mezelf blijven spreken maar ik weet bijna zeker dat dit ook voor Hans geldt.

Ik kom daarop omdat we de laatste tijd soms merken dat mensen medelijden hebben. ‘Ach hoe is het nou, jullie hebben het ook zo zwaar he!! Zo zielig!!’ Ik chargeer misschien een beetje, maar dat is wel hoe we het soms ervaren. Maar wij vinden onszelf niet zielig. En eigenlijk willen wij ook niet zo gezien worden, en het helpt ons niet als mensen zo denken.Wij hebben het niet alleen maar zwaar. Zeker, wij hebben het nodige te verstouwen gehad de afgelopen tijd en het is nog niet rustig (het blijft een dynamisch bestaan 😉 ) en dat is best pittig. Heel erg pittig zelfs soms. Maar niet onoverkomelijk. Want het zijn allemaal dingen die ook bij het leven horen, zeker als je bij mensen van onze leeftijd gaat kijken. Dat is volgens mij wat Dirk de Wachter bedoelt met de lastigheid van het leven.

Want we krijgen allemaal te maken met ouders die ouder worden en op den duur overlijden. Met kinderen die het huis uit gaan. Met goede vrienden die ziek worden en soms veel te vroeg overlijden. Met je eigen gezondheid die minder wordt, of waaraan je in ieder geval merkt dat je ouder wordt. Misschien lukt je werk niet meer zoals je wilt, of heeft je partner een midlifecrisis… Allemaal minder leuke dingen, zacht gezegd. En er zijn dagen dat je niet op wilt staan. Dat je intens verdrietig bent en het alleen maar donker lijkt, en je je verdriet lichamelijk voelt. En die dagen zijn niet fijn. Maar ze horen wel bij het leven. En mogen, moeten misschien wel zelfs, er zijn. Juist omdat ze horen bij het leven, het leven is niet alleen maar leuk. Maar in die soms donkere dagen en de periode erna zijn daar ook de momenten met een gouden randje. Een gesprek met een vriend of vriendin dat goed doet. Of juist het stilletjes naast je zitten van een vriendin, zonder dat er iets wordt gezegd maar je weet dat het goed is. Zoveel dingen. Een regenachtige zondag samen op bed, gordijnen dicht houden, stekker uit de telefoon en de hele dag Netflix aan. Onverwacht weer een keer tafelen met je kinderen. De momenten dat je je realiseert wat je allemaal nog wèl hebt, en hoe belangrijk dat voor je is. En de inzichten die je krijgt over hoe je verder wilt.

Waarmee ik zeggen wil: verdriet hoort bij het leven en hoeft dus niet weg omdat het zo erg is. Want door het wel te beleven, er wel stil bij te staan, te delen en het tijd te geven erken je het ook, en biedt het ruimte aan vriendschap om te verdiepen, of een kant van elkaar te zien die je tot dan toe nog niet zo kende, omdat het niet nodig was. En zo levert het dingen op die wij anders wellicht niet gezien hadden, maar die ons leven wel hebben verrijkt, en dat nog doen, ook al klinkt dat misschien een tikje dramatisch.

En dus zijn wij niet zielig. En dit wil niet zeggen dat je niet mag vragen hoe het is, want we vertellen het natuurlijk graag. Net als jij, over jouw leven. Maar wij zijn niet zieliger dan een ander. We hebben baaldagen, en soms komt er ineens een donkere wolk over. Maar die gaat ook weer weg weten we inmiddels wel, en de mooie dingen die kwamen, die zijn gebleven…